Tarihin en eski kalıntılarının çıktığı, yani ilk insanların burada yaÅŸadığı bir yer Åžanlıurfa; ve ne büyük ÅŸanstır ki bizim ülkemizin sınırları içerisinde yer alıyor. Ancak böylesine deÄŸerli bir ÅŸehirde sadece bir tane müze bulunmakta. Biz de sizlere ÅŸehirde bulunan tek müzenin, Åžanlıurfa Müzesi’nin detaylı bilgilerini sunduk aÅŸağıda.
ÅžANLIURFA MÃœZESÄ°
Åžanlıurfa’da bir müze açılması fikri 1948 yılında oluÅŸmaya baÅŸlamış ve mevcut eserlerin Atatürk Ä°lkokulu’nda bir depoda toplanması sonucunda müzenin kuruluÅŸu ile ilgili ilk teÅŸebbüs gerçekleÅŸmiÅŸtir. 1956 yılında müze için Åžehit Nusret Ä°lkokulu’nda bir yer ayrılarak eserler burada depolanmıştır. Müze için ayrılan bu mahallin yeterli olmaması ve yörenin binlerce yıllık tarihini belgeleyen zengin kültür varlıklarını sergileme ihtiyacı yeni bir müze binasının yapımını gerektirmiÅŸtir.
1965 yılında Şehitlik mevkiinde, 1500 m² lik bir alan üzerinde müze binasının inşaatına başlanmıştır. Binanın yapımı ve teşhir tanzim işlerinin tamamlanmasını takiben Şanlıurfa Müzesi 1969 yılında ziyarete açılmıştır.
Zengin bir tarihi geçmişi olan Şanlıurfa yöresi pek çok Höyük ve eski iskân yerine sahip bulunmaktadır. İl merkezinin 44 km. güneydoğusunda adını verdiği ovada yer alan kendine özgü sivil mimarisi ile büyük ilgi toplayan Harran bunların en önemlilerinden biridir ve M.Ö.III binden M.S. XIII. yüzyıla kadar kesintisiz iskân edilmiştir.
Bölgede; Atatürk Barajı, Birecik Barajı ve Kargamış Barajı göl aynası altında kalan yerleÅŸimlerde, kurtarma kazıları yapılması planlanmıştır. 1987 yılından itibaren Atatürk Barajı suları altında kalan Lidar Höyük ve Hassek Höyük’te yabancı bilim heyetlerince; Çavi Tarlası ve Nevali Çori’de ise Åžanlıurfa Müze Müdürlüğü tarafından kurtarma kazıları yapılmıştır.
Birecik Barajı göl aynası altında kalacak olan TilbeÅŸ Höyük’te 1996 yılından beri Åžanlıurfa Müze Müdürlüğü baÅŸkanlığında kurtarma kazıları yapılmaktadır. Apameia Ören yerinde ise yine müze müdürlüğü baÅŸkanlığında kurtarma kazılarına, 1998 yılında baÅŸlanacaktır.
Baraj göl alanlarındaki kurtarma kazıları dışında, Şanlıurfa Merkez Örencik Köyü Göbeklitepe, Konuklu Köyü Kazane Höyük ve Gürcütepe Bozova İlçesi Bahçeli Köyü Titriş Höyük, Birecik İlçesi Merkez Hacınebi Höyük Ören yerlerinde arkeolojik kazılar yapılmaktadır.
Bölgedeki kazılardan elde edilen eserlerin Åžanlıurfa Müzesi’ne teslim edilmesi sonucu, müzenin depo ve teÅŸhir salonları yetersiz hale gelmiÅŸtir. Tarihi eserlerimizin saÄŸlıklı bir ÅŸekilde muhafazalarını mümkün kılmak amacıyla mevcut binaya ilave olarak depo ve teÅŸhir salonları yapımı zaruri hale gelmiÅŸ ve müze çevresinde gerekli kamulaÅŸtırmalar yapılarak ilave depo ve teÅŸhir salonlarının yapımına baÅŸlanmıştır.
Yapımı gerçekleştirilen ilave binanın giriş ve üst katında üç arkeolojik, bir etnografik eser salonu, idari bölümler, konferans ve sergi gibi faaliyetlerin yapılacağı çok amaçlı salon, kütüphane; bodrum katında ise depolar, laboratuvar, ve fotoğrafhane yer almaktadır. Çağdaş anlamda teşhir tanzim çalışmaları gerçekleştirilen ilave bina, 1987 yılında hizmete girmiştir.
Åžanlıurfa Müzesi’nde; Harran’daki kazı çalışmalarından elde edilen eserlerin yanı sıra, yöredeki diÄŸer höyüklerde ve eski iskân yerlerindeki çalışmalar sonucu ortaya çıkarılan kültür varlıkları, kronolojik sıralama ile ve ayrı vitrinler halinde teÅŸhir edilmektedir.
Giriş katındaki ilk salon Asur, Babil ve Hitit çağlarına ait taş eserlere ayrılmıştır.
Arkeolojik seksiyona ait ikinci ve üçüncü salonlarda; Neolitik Devre (M.Ö. 8000-5000) ait çakmak taşından kesici aletler, deliciler, taştan idoller ve kaplar; Kalkolitik Devre (M.Ö.5000-3000) ait pişmiş topraktan yapılmış, boyalı ve boyasız geometrik desenli seramikler, mühürler, ölü gömme küpleri (pithos), fayanstan yapılmış kolye taneleri; Eski Tunç Çağına (M.Ö. 3000-2000) tarihlenen pişmiş topraktan mühür baskılı küp parçaları, silindir ve damga mühürler, figürinli kap parçaları, hayvan figürinleri, madeni eşyalar, takılar, idoller gibi çok ve çeşitli eserler teşhir edilmektedir.
Etnografik eserler seksiyonunda; yörenin özelliklerini taşıyan giysiler, gümüş ve bronz takılar, el sanatlarına ait örnekler, yöreye has özellik taşıyan oymalı kitabeli ahÅŸap kapılar ve pencere kanatları, hat sanatına ait eserler, el yazması Kuran-ı Kerim’ler bulunmaktadır.
Åžanlıurfa Müzesi’nin bahçesinde de arkeolojik eserler yine kronolojik sıra esas alınarak teÅŸhir edilmektedir. Ön cephede, açık teÅŸhirde hayvan tasvirlerinin yer aldığı bir de mozaik havuzu bulunmaktadır.
Şehitlik Mahallesi, Çamlık Caddesi Bahçelievler
Tel : (0414) 313 15 88
Faks : (0414) 314 16 42
Pazartesi dışında 08.30-12.30/13.30-17.30 saatlerinde ziyarete açıktır.